Skąd bierze się rdza na narzędziach lub frezach ze stali nierdzewnej?

Rdza jest skutkiem korozji czyli niszczenia metalu.

Najszybciej powstaje ona poprzez utlenianie się żelaza i jego stopu w środowisku wilgotnym.
Rdza na metalu w początkowej fazie wygląda dość niewinnie. Jest rudawego koloru mazią, która z biegiem czasu zamienia się w postać rudobrązowej zgorzeliny.

Rdza zżera metal.
Raz zainfekowany metal rdzą jest praktycznie nie do wyleczenia. To tak jakby słaby organizm został zainfekowany groźnym wirusem lub bakterią.

Czy takie narzędzia jak cążki, nożyczki, sondy, frezy ze stali nierdzewnych mogą po jakimś czasie zardzewieć?

NIE - jeśli narzędzia wyprodukowano z wysokiej jakości stali nierdzewnej i jeśli zachowane są reguły bezpieczeństwa oraz procedury związane z ich przechowywaniem i dezynfekcją. Wtedy będą one służyły bardzo długo. Może tak długo aż zniszczą się na skutek zużycia np. ostrzy, na skutek upadku, skrzywienia itp.

TAK – jeśli podczas produkcji nie zadbano o odpowiednią jakość metalu bądź jeśli podczas produkcji stopów żelaza (w hucie) zostały dodane stopy zwykłej stali (rdzewnej).

TAK - jeżeli z narzędziami ze stali nierdzewnej składowane są lub mają bezpośrednią styczność narzędzia wykonane ze stali zwykłej. Na 100% jeżeli stal nierdzewna styka się ze stalą mającą rdzę.
Wystarczy niedługi kontakt z rdzą lub gdy mały pyłek rdzy trafi w szczelinę cążek ze stali nierdzewnej żeby ta zaraziła się i zaczęła rdzewieć.
Zasada jest taka, że dobra stal przejmie właściwości złej stali, lecz nigdy odwrotnie.

Jak unikać i zabezpieczyć się od rdzy na drogich narzędziach i frezach?

Przede wszystkim nie kupuj narzędzi z niepewnych źródeł i w nieznanych lub nie specjalizujących się w tej branży sklepach. Tanie narzędzia mogą być wykonane tańszą technologią i tańszymi materiałami. Również kwestia kontroli jakości narzędzi gra tutaj dużą rolę.
Chcąc dezynfekować i sterylizować swoje narzędzia nie kupuj też narzędzi malowanych, powlekanych nierdzewnym metalem np. niklowane, chromowane. Najmniejsza rysa spowoduje przedostanie się tlenu do zwykłego metalu i zacznie go utleniać czyli zacznie powstawać rdza. To samo dotyczy cążek z gumowymi, silikonowymi lub kauczukowymi ochraniaczami uchwytów. Tam pod spodem na skutek różnicy temperatur czai się wilgoć, a rdza tylko czeka aż będzie mogła się ujawnić.
Nigdy nie trzymaj w tym samym opakowaniu narzędzi ze stali nierdzewnej z narzędziami ze stali zwykłej.
Nie wolno dezynfekować narzędzi, a szczególnie frezów w tym samym czasie, w tym samym roztworze lub w ym samym pojemniku z narzędziami i frezami ze stali zwykłej.
Gdy zbyt późno spostrzegłaś, że dezynfekcja odbyła się z udziałem narzędzia mającego nawet minimalne ślady rdzy to musisz wszystkie z nim kąpane narzędzia natychmiast opłukać pod bieżącą wodą, a następnie zanurzyć na kilkanaście minut w wodzie destylowanej, a potem dokładnie osuszyć. Opróżnij pojemnik i osusz go. Potem powtórz dezynfekcję kąpielową (najlepiej ultradźwiękową) bez udziału „chorego” narzędzia i z nową cieczą do dezynfekcji.
Jeśli stosujesz chusteczki do dezynfekcji a trafiłaś przy tej czynności na narzędzie z odrobiną rdzy to tą samą chusteczką nie możesz dezynfekować następnych narzędzi. Musisz wyrzucić chusteczkę i pozbyć się zardzewiałych narzędzi.
Dokładnie kontroluj swoje narzędzia. Jeśli zauważysz nawet mały ślad rdzy na frezie, cążkach itp. musisz się go pozbyć ponieważ będzie on zarażał inne narzędzia.
Frezy ze stali chirurgicznej (wąglika spiekanego) możesz dezynfekować razem z frezami ze stali szlachetnej, z frezami diamentowymi, tytanowymi, porcelanowymi.
Nośniki kapturków (tzw. frezy gumowe) dezynfekuj osobno, najlepiej w osobnym, małym pojemniczku lub chusteczkami do dezynfekcji.
Nośniki kapturków mają zazwyczaj słabszą jakość metalu (trzpienia). Dezynfekuj je w osobnym, małym pojemniku. Wtedy nie używasz dużo płynu dezynfekującego.
Nośniki kapturków od firmy RUCK można poddawać zarówno dezynfekcji jak i sterylizacji.
Warto mieć także osobny, mały pojemnik do dezynfekcji frezów kamiennych i osobny do polerek.
Wprawdzie możesz wykorzystać tylko jeden mały pojemnik do różnych rodzajów frezów, ale za każdym razem musisz go dokładnie opróżnić i osuszyć.
Nie kupuj i nie używaj tanich frezów produkowanych poza Unią Europejską. Najczęściej są one nieoznakowane i bardzo słabej jakości.
Nie myl rdzy z rdzawym nalotem. Rdzawy nalot chociaż podobny do rdzy wcale nie musi być rdzą. Rdzawe, brązowe lub żółtawe naloty powstają na skutek niewłaściwej konserwacji lub stosowania nieodpowiedniej oliwy (dotyczy cążek), słabej jakości płynów i koncentratów dezynfekcyjnych oraz podczas zbyt wysokich temperatur np. w autoklawie.
Nie bez znaczenia jest stosowanie się do instrukcji i czasu dezynfekcji narzędzi. Informacje znajdziesz na etykiecie gotowego płynu lub koncentratu do dezynfekcji.
Pamiętaj, nie wolno Ci przekroczyć czasu dezynfekcji a tym samym działania roztworu. Nigdy nie zostawiaj na noc zamoczonych w płynie narzędzi. Czas w przypadku dezynfekcji jest bardzo istotny i należy go przestrzegać.
Narzędzia muszą trafić do dezynfekcji niezwłocznie po zakończonym zabiegu. Potem muszą być umyte pod bieżącą wodą.
Jeśli narzędzia mają być sterylizowane to na ten proces mogą spokojnie czekać 6 godzin. Tego czasu nie wolno przekroczyć. W przeciwnym razie dezynfekcja musi odbyć się ponownie.
Informacja dodatkowa: Jeśli narzędzia lub frezy były bardzo zabrudzone / zainfekowane i zostało przeprowadzone dłuższe czyszczenie mechaniczne np. szczoteczką, to dezynfekcja powinna odbyć się ponownie. Po niej znowu następuje płukanie pod bieżącą wodą lub w wodzie destylowanej.
Nie kupuj nieznanych płynów do dezynfekowania narzędzi. Szczególnie tanie płyny mogą być słabej jakości lub zbyt agresywnie działające na narzędzia. Zdarza się, że takie płyny zawierają zbyt mocne kwasy lub/oraz inne szkodliwe dla metali szlachetnych substancje.
Do usuwania nalotu można użyć specjalnej gumki ściernej. Nigdy nie używaj do tego pilnika ani frezu.
Podczas kontroli narzędzi segreguj je odpowiednio. Nie kładź jedne na drugich tylko osobno. Przeglądaj je pieczołowicie, a cęgi i cążki rozwieraj.
Po dezynfekcji kąpielowej i myciu osuszaj. Stosuj do tego jednorazowe ręczniki papierowe. Pomiń ten krok jeśli stosujesz wyłącznie chusteczki do dezynfekcji. W tym przypadku preparat uwalnia się samoistnie.
Frezy po poddaniu dezynfekcji dokładnie wyczyść pod bieżącą (najlepiej ciepłą) wodą. Używaj do tego szczoteczki z drutu mosiężnego lub z włosia PVC.
Do suszenia nigdy nie stosuj powietrza pod ciśnieniem np. suszarki do włosów ponieważ rdza pyłkowa może dostać się w szczelinę przegubu cążek i tam je "infekować".

Narzędzia i frezy ze stali nierdzewnej to całkiem spory wydatek. Szczególnie gdy w gabinecie potrzeba ich więcej niż jeden komplet. Warto więc wiedzieć nie tylko jak się nimi pracuje, ale również jak się o nie dba, czyści, dezynfekuje, przechowuje.
Rdza jest wrogiem wszystkich narzędzi metalowych. Niszczy je i uszkadza. Nawet te jak się okazuje ze stali nierdzewnej.
A teraz zapamiętaj to co tutaj przeczytałaś / przeczytałeś i wdrażaj w życie.
Jestem przekonany, że wiadomości z tego artykułu nie pozwolą zaoszczędzić Ci czasu, ale za to pozwolą Ci zaoszczędzić pieniądze.